Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Rasin(-de-Montereale)
Sedum monregalense
Crassulaceae
Nom en français : Orpin de Montereale.
Descripcioun :Aquéu rasin, di proun rare, trachis sus li roucas, dins li roucaio e esboudèu de mountagno dins lis Aup-d'Auto-Prouvènço (mai coumun en Itàli). Es uno planto renadivo en mato de 5 à 15 cm d'aut que fai proun de tijo esterlo. Li fueio soun sarrado e siegue óupousado, siegue verticilado pèr 4 ço que permés de la destria de si cousino. Li flour blanco soun en pinceloun (courimbo).
Usanço :Lou rasin-de-Montereale es uno planto aparado marcado sus la listo roujo dins la categourìo LC : soucit minour.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
juliet à avoust
Liò : Roucas
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Èst-Éuroupenco
Ref. sc. : Sedum monregalense Balb., 1804